opublikowano 09.11.2023
Październikowe wybory parlamentarne w Polsce oznaczają zmianę układu sił w parlamencie, co najprawdopodobniej oznacza powstanie nowego rządu koalicyjnego, sformowanego przez ugrupowania centrowo-lewicowo-liberalne. Opozycja przygotowuje Polaków na przeformułowanie kluczowych polityk, co wpłynie na kształt gospodarki i biznesu w naszym kraju.
Proeuropejski zwrot Polski
Zmiana rządu przyniesie uspokojenie relacji z naszym najważniejszym gospodarczo i politycznie sąsiadem – Niemcami, ale też z innymi głównymi państwami Unii Europejskiej. Reorientacja Polski w kierunku proeuropejskości jest pozytywnie odbierana przez biznes, co widać po reakcjach rynku finansowego na wyniki wyborów. Kluczowe będą działania mające na celu poprawę warunków dla przedsiębiorczości i przyciągnięcie inwestycji, szczególnie w kontekście możliwego odblokowania środków z nadzwyczajnego unijnego funduszu anty-kowidowego „Następne Pokolenia” oraz ze znanych nam dobrze funduszy spójności.
Krajowy Plan Odbudowy (KPO), uruchamiający pieniądze na post-pandemiczną odbudowę, ma szansę stać się do pewnego stopnia katalizatorem rozwoju gospodarczego Polski na najbliższe lata, zawiera bowiem możliwość wydania ponad 22 mld euro z grantów i prawie 35 mld euro z nisko oprocentowanych pożyczek na wsparcie transformacji energetycznej, cyfryzacji i sektora ochrony zdrowia. W połączeniu z Umową Partnerstwa, określającą m.in. wydatkowanie ponad 75 mld euro na rozwój projektów samorządowych i pozarządowych to ogromny zastrzyk finansowy dla polskich organizacji, firm i instytucji i przyspieszy realizację długofalowych celów UE, w tym przejścia na zieloną energię, co w dłuższej perspektywie przyniesie Polsce wymierne korzyści nie tylko środowiskowe, ale i ekonomiczne.
Nowe ścieżki rozwoju gospodarczego
Nowy rząd będzie musiał przygotować budżet i zmierzyć z problemami ekonomicznymi, zwłaszcza z kwestia wysokiej inflacji. Spodziewana decyzja o likwidacji tarczy antyinflacyjnej, w tym o zniesieniu zerowej stawki VAT na żywność, będzie miała bezpośredni wpływ na siłę nabywczą Polaków i może się negatywnie odbić na nastrojach społecznych.
W obszarze podatków, zapowiedzi z kampanii wyborczej mogą się wielu Polakom podobać, zwłaszcza obniżka podatków dla osób zarabiających do 6000 zł brutto i zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł. Zniesienie „podatku Belki” do pewnego progu może stymulować oszczędności i inwestycje, co wzmocniłoby kapitał krajowy. „Urlop dla przedsiębiorców” czy ograniczenie czasu kontroli skarbowych, mogą stanowić znaczną ulgę i wpłynąć na poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, planowane jest wprowadzenie takich udogodnień w systemie podatkowym, które mają na celu wsparcie płynności finansowej firm.
Skonfrontowani z politycznie umotywowanym rozdawnictwem pieniędzy i posad, Polacy oczekują przejrzystości w zarządzaniu środkami państwowymi. W tym kontekście zapowiedziana przez dotychczasową opozycję stanowcza walka z korupcją i nepotyzmem może przyczynić się do większego zaufania do instytucji państwowych.
Między ambicjami a rzeczywistością
Zadaniem nowego rządu jest teraz nie tylko nadanie tempa, ale i rytmu, w którym gospodarka może się rozwijać. W przebudowie polik publicznych, obietnice wyborcze opozycji muszą się zmierzyć z trudną rzeczywistością deficytu budżetowego. Efektywne zarządzanie finansami publicznymi będzie wymagało od nowego rządu wyjątkowej dyscypliny i odpowiedzialności. A jednocześnie, Polacy będą naciskać na ich wypełnienie, skoro poprzedniemu rządowi to się udawało. Polska gospodarka stoi u progu nowych możliwości, lecz aby z nich skorzystać, niezbędna będzie zgodność słów z czynami oraz umiejętność balansowania między optymizmem a realistyczną oceną sytuacji.
Autorzy: dr Małgorzata Bonikowska, prezes THINKTANK, dr Bruno Surdel, senior analyst Centrum Stosunków Międzynarodowych
